Światowy Dzień Chorego

11 lutego obchodzimy Światowy Dzień Chorego w związku z tym przypominamy jakie prawa zapewnia pacjentom ustawa z 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

Normy prawne obowiązują w trakcie udzielania świadczeń zdrowotnych zarówno w publicznych, jak i niepublicznych podmiotach leczniczych:

 - Prawo do świadczeń zdrowotnych zgodnych z aktualną wiedzą medyczną - świadczenia zdrowotne powinny być udzielane z należytą starannością w warunkach odpowiadających przepisom fachowym oraz sanitarnym z zachowaniem zasad etyki zawodowej. W sytuacji ograniczonych możliwości udzielenia odpowiednich świadczeń zdrowotnych pacjent ma prawo do przejrzystej, obiektywnej, opartej na kryteriach medycznych procedury ustalającej kolejność dostępu do świadczeń. Natomiast w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia do natychmiastowej pomocy medycznej. Pacjent ma również prawo zażądać od lekarza udzielającego świadczeń zdrowotnych, aby zasięgnął w jego sprawie opinii innego lekarza lub zwołał konsylium lekarskie. Lekarz ma prawo odmówić pacjentowi jeżeli uzna, że prośba jest bezzasadna.

-Prawo do informacji o swoim stanie zdrowia - pacjent ma prawo do wyrażania własnego zdania i zadawania pytań oraz żądania od lekarza, aby udzielał mu informacji w sposób zrozumiały. Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat lub jego ustawowy przedstawiciel mają prawo do uzyskania od pielęgniarki lub położnej przystępnej informacji o jego pielęgnacji i zabiegach pielęgniarskich. Pacjent małoletni, który nie ukończył 16 lat, ma prawo do uzyskania od lekarza informacji w zakresie i formie potrzebnej do prawidłowego przebiegu procesu diagnostycznego lub terapeutycznego.

- Prawo do tajemnicy informacji związanych z pacjentem - osoby wykonujące zawód medyczny są obowiązane zachować w tajemnicy informacje związane z pacjentem,  a w szczególności z jego stanem zdrowia. Informacje te mogą zostać ujawnione innym osobom, gdy pacjent wyraźnie się na to zgodzi.

- Prawo pacjenta do wyrażenia zgody na udzielanie świadczeń zdrowotnych - pacjent ma prawo do wyrażenia zgody lub sprzeciwu na udzielenie określonych świadczeń zdrowotnych. Wola pacjenta lub jej brak zazwyczaj może być wyrażona ustnie, albo poprzez takie zachowanie, które w sposób niebudzący wątpliwości ją potwierdzi. Wyjątkiem są zabiegi operacyjne oraz metody leczenia lub diagnostyki stwarzające podwyższone ryzyko dla pacjenta. W takich wypadkach zgoda musi być wyrażona pisemnie.

- Prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta - osoby wykonujące zawód medyczny, udzielające świadczeń zdrowotnych są zobowiązane postępować w sposób zapewniający poszanowanie intymności i godności pacjenta. W trakcie udzielania świadczenia zdrowotnego mogą być obecne tylko te osoby, które są niezbędne ze względu na rodzaj świadczenia. Fakt bycia osobą wykonującą zawód medyczny nie upoważnia do obecności w trakcie udzielania świadczenia lub wchodzenia do pomieszczenia, w którym jest udzielane świadczenie. Uczestnictwo innych osób wymaga zgody pacjenta. Pacjent, ma również prawo do towarzystwa wskazanej przez niego bliskiej osoby w trakcie udzielania świadczenia zdrowotnego. Osoba udzielająca świadczenia zdrowotnego nie może sprzeciwiać się jej obecności. Okolicznościami uzasadniającymi odmowę pacjentowi prawa do obecności osób bliskich może być istnienie prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia epidemicznego lub względy bezpieczeństwa zdrowotnego pacjenta. Odmowę odnotowuje się w dokumentacji medycznej pacjenta. Pacjent znajdujący się w stanie terminalnym ma prawo do świadczeń zdrowotnych zapewniających łagodzenie bólu i innych cierpień oraz do umierania w spokoju i godności.

-  Prawo pacjenta do dokumentacji medycznej - podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych jest zobowiązany prowadzić, przechowywać i udostępniać dokumentację medyczną oraz zapewnić ochronę danych zawartych w tej dokumentacji. Dokumentacja może być udostępniona pacjentowi, jego przedstawicielowi ustawowemu, bądź osobie upoważnionej przez pacjenta do wglądu w siedzibie podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych lub poprzez sporządzenie jej wyciągów, odpisów, kopii lub poprzez wydanie oryginału za pokwitowaniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu, jeżeli uprawniony organ lub podmiot żąda udostępnienia oryginałów tej dokumentacji. 

- Prawo pacjenta do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii lub orzeczenia lekarskiego - każdy pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy mogą wnieść sprzeciw wobec opinii albo orzeczenia lekarza jeżeli mają one wpływ na prawa lub obowiązki pacjenta wynikające z przepisów prawa. Sprzeciw wnosi się do Komisji Lekarskiej działającej przy Rzeczniku Praw Pacjenta w terminie 30 dni od wydania opinii lub orzeczenia.

- Prawo pacjenta do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego - pacjent w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej ma prawo do kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z innymi osobami oraz do opieki osoby bliskiej. Koszty realizacji tego prawa ponosi pacjent.

-Prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej - pacjent ma prawo do opieki duszpasterskiej zgodnie z wyznawaną przez siebie religią. W sytuacji pogorszenia stanu zdrowia lub zagrożenia życia pacjent ma prawo do kontaktu z duchownym jego wyznania. Dyskryminacja ze względu na rodzaj wyznawanej religii lub światopoglądu jest zakazana. Koszty realizacji prawa do opieki duszpasterskiej ponosi zakład opieki zdrowotnej.

-Prawo pacjenta do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie - koszty realizacji tego prawa ponosi zakład opieki zdrowotnej.

Biuro Prezydenta